Hoe begin je op Mastodon, het open-source Twitter-alternatief?

Als je werkzaam bent als social media manager binnen een agency, of je beheert de social media accounts voor je onderneming, dan zal het waarschijnlijk niet aan je aandacht ontsnapt zijn dat Elon Musk recentelijk Twitter heeft overgenomen. Met deze overname besloten veel bedrijven hun advertentiebudget op het sociale platform stop te zetten, en dan is er nog een grote piek van mensen die op zoek zijn naar alternatieven.

Sommige van deze sociale netwerken die wat extra aandacht krijgen zijn oude bekenden zoals Tumblr, maar degene die je waarschijnlijk het meest hebt horen opduiken is Mastodon.

En laten we eerlijk zijn, dat is vooral omdat Mastodon op Twitter lijkt. Het heeft hashtags, politieke heen-en-weer-gesprekken en technisch geklets dat samen met kattenfoto’s om aandacht vraagt.

Benieuwd naar alles over Mastodon, hoe het werkt, hoe je je aanmeldt en hoe het te vergelijken is met Twitter?

Lees dan verder en we vertellen je alles wat je moet weten.

Wat is Mastodon?

Allereerst, wat is Mastodon? Mastodon is niet nieuw, want het bestaat al zes jaar. Het is gecreëerd buiten Silicon Valley, in Duitsland, en is een open-source netwerk dat momenteel 5,6 miljoen gebruikers heeft, verspreid over bijna 11.000 servers.

Met een gemiddeld gebruik van 2,5 miljoen actieve gebruikers afgelopen maand komt het niet in de buurt van de 206 miljoen actieve gebruikers die Twitter heeft, maar het heeft de afgelopen maand een enorme stijging in populariteit gezien.

Het werd in 2016 opgericht door Eugen Rochko met de ambitieuze visie om sociale media te democratiseren nadat hij gedesillusioneerd was geraakt door zijn belangrijkste concurrent, Twitter. Net als Twitter biedt het wel microblogging mogelijkheden, maar je kunt een post (voorheen Toot) van maximaal 500 tekens maken tegenover de 280 bij Twitter.

In tegenstelling tot Twitter, Facebook, LinkedIn en andere populaire sociale netwerksites wil het geen top-down controle. Het wil dat zijn gebruikers hun eigen sociale netwerken creëren met behulp van de open-source technologie die het netwerk aandrijft.

Dus hoe doen ze dit?

Het heeft geen winstoogmerk

Nou, Mastodon is, in tegenstelling tot zijn concurrenten, geen bedrijf dat rekening moet houden met aandeelhouders. Mastodon werd een non-profit organisatie in juni 2021. Het primaire doel is dus werken aan doelen die beter zijn voor het algemeen welzijn van de mensheid in plaats van een stel belanghebbenden met financiële druk in het achterhoofd.

Een groot deel van het platform steunt op een netwerk van vrijwilligers, hoewel het donaties aanvaardt om te helpen betalen voor bepaalde sleutelfuncties die de organisatie nodig heeft om vooruit te komen.

Het is open source

Een ander groot verschil tussen Mastodon en andere social media concurrenten is het feit dat het open source is onder de Affero General Public License v3.0. Dit betekent dat iedereen die de broncode neemt en wijzigingen aanbrengt, deze terug moet publiceren naar de gemeenschap en zo het project verder helpt.

De broncode is eigendom van de gemeenschap, en je kunt het niet zomaar nemen en beweren dat het je eigen code is, iets wat Donald Trump in 2021 leerde toen hij deze broncode gebruikte om zijn eigen sociale netwerk Truth social te beginnen.

Mastodon is een gefedereerd sociaal netwerk

En tenslotte is Mastodon een gefedereerd sociaal netwerk. In tegenstelling tot Twitter of Facebook, die alle content van al hun gebruikers aan iedereen tonen op één verenigd platform, kun je bij Mastodon kiezen van welke server je lid wilt worden. En elke server heeft zijn eigen regels, gemeenschap en moderatie. Dat is iets om over na te denken en waar we in de rest van dit artikel meer aandacht aan zullen besteden.

Dit betekent niet dat je de content van mensen van andere servers niet kunt zien, want al deze serverinstanties zijn met elkaar verbonden, maar de prioriteit van je ervaring ligt bij de server die je hebt gekozen om lid van te worden op het moment dat je een account aanmaakt.

Al deze met elkaar verbonden servers worden het “federated universe” of kortweg “Fediverse” genoemd.

Is Mastodon beter dan Twitter?

Op het eerste gezicht lijken beide netwerken op elkaar, behalve misschien de mogelijkheid om langere berichten te delen op Mastodon. Vooral tot voor kort werden berichten op Mastodon nog “toots” genoemd in plaats van “tweets,” maar het grote verschil komt met de grote diversiteit aan servers op hun Fediverse.

Daarnaast is Mastodon volledig gratis te gebruiken en heeft zelfs geen advertenties. Voor de eindgebruiker klinkt dit geweldig omdat er geen reden is voor de site om gebruikersgegevens te verzamelen, in tegenstelling tot zijn concurrenten.

Daarnaast was er onlangs een flinke PR fiasco met de blauwe vinkjes op Twitter, dat ga je op Mastodon niet zien, aangezien jezelf verifiëren super eenvoudig is. Mastodon’s gebruikersverificatie systeem is beschikbaar voor iedereen die zijn eigen website heeft vermeld op de profielpagina. Zodra de beheerders denken dat je site legitiem is, kunnen ze elke gebruiker verifiëren zonder een maandelijkse vergoeding.

Dus voor individuele mensen, kan aansluiting bij Mastodon een waardevol alternatief zijn, maar

Moet je met je merk of bedrijf lid worden van Mastodon?

Voor merken kan het echter een uitdaging zijn om zich bij het sociale netwerk aan te sluiten.

Zeker, je kunt niet alleen de berichten op je eigen server bekijken, maar ook op de federatieve tijdlijn over alle servers, maar dit is misschien niet iets wat veel mensen doen.

De vindbaarheid is daardoor beperkt op Mastodon.

En precies deze reden zou de reden kunnen zijn waarom sommige merken de sprong nog niet hebben gemaakt. Het is moeilijk om de eindconsumenten die ze willen bereiken in de app te bereiken.

Natuurlijk kunnen gebruikers accounts volgen die buiten hun server bestaan (handles zijn in de vorm van “name@server”, dus [email protected])en zelfs behoren tot twee grotere, publieke servers-mastodon.social en mastodon.online, die door Mastodon zelf worden gerund, maar dat maakt het zomaar iemand volgen wel wat lastiger als die persoon zich niet bij jouw op de server bevindt.

Ten slotte wordt de feed van Mastodon volledig bepaald door de chronologie van de berichten, in vergelijking met een intelligent algoritme dat onthoudt wat gebruikers bekijken en hun feed van berichten aanpast aan je gedrag. Nogmaals, voor de eindgebruiker is dit misschien geweldig, maar dit maakt het potentieel moeilijker voor een post om viraal te gaan, en is dat niet de heilige graal voor merken op sociale media?

Hoe maak je een Mastodon account aan?

Overtuigd genoeg dat Mastodon voor jou toch de moeite waard is? Laten we eens kijken hoe je een account kunt aanmaken en welke apps er gebruiksvriendelijk zijn om te installeren en gebruiken op je telefoon.

Stap 1: Hoe kies je een Mastodon server?

Met zoveel servers om uit te kiezen, lijkt het kiezen van de juiste voor jou een hele uitdaging. Maar goed nieuws, als de eerste server waar je lid van wordt je niet bevalt, kun je altijd je volgers meenemen als je later wilt migreren naar een andere server.

Hier zijn enkele tips om je te helpen een Mastodon server te kiezen zodat je hopelijk achteraf toch niet hoeft te veranderen.

Natuurlijk kun je altijd lid worden van de grootste en de enige twee die door de Mastodon organisatie worden beheerd: https://mastodon.social/ en https://mastodon.online/, maar misschien wil je er wat langer over nadenken.

Kijk eens naar enkele van de mogelijke andere kandidaten die je zouden kunnen interesseren en check:

• Wat is het moderatiebeleid op die server? Aangezien elke server zijn eigen moderatiebeleid mag opstellen, moet je kijken welke soorten content zijn toegestaan, welke regels er zijn voor content tags (niet veilig voor werk, spoilers), regels rond pesterijen en haatzaaien, enz. Je kunt op de about page van een server kijken om dit te weten te komen.
• Hoe lang bestaat de server al? Een oudere, meer gevestigde server heeft misschien al een bloeiende gemeenschap die interessanter is om lid van te worden en mogelijk een stabielere keuze is wat betreft het blijven bestaan. Misschien heeft iemand een server aangemaakt om te zien wat de mogelijkheden zijn en heeft hij of zij er eigenlijk helemaal geen zin in om die server in stand te houden? Zulk soort zaken zijn zeker de moeite van het uitzoeken waard.
• Met welke andere servers kun je samenwerken? In de serverconfiguratie kunnen de beheerders ook de toegang tot andere servers blokkeren (omdat deze een ander politiek gedachtegoed aanhangen, of andere moderatiekeuzes, bijvoorbeeld). Als je er zeker van wilt zijn dat je alle content ziet die je wilt zien, zorg er dan voor dat de server waar je lid van wilt worden kan communiceren met alle andere servers waar je content van wilt zien.
• En tot slot, hoe snel wil je lid worden van Mastodon? Terwijl de meeste servers je direct toelaten, hebben sommige servers een handmatig beoordelingsproces of zijn zelfs invite-only.

Je kunt gaan naar:

• de Mastodon server zoekfunctie, de officiële zoekmachine om de server te vinden die het beste bij je past
• https://instances.social/ (die je een hoop vragen geeft om de server te vinden die het beste bij je past)
• Debirdify om potentiële servers te vinden waar je huidige Twitter volgers rondhangen op Mastodon

om de server van je dromen te vinden.

Stap 2: Aanmelden bij Mastodon

Nadat je de server hebt gevonden waar je lid van wilt worden en die ook nieuwe leden accepteert, druk je op “Account aanmaken” in het rechtermenu. Het is waarschijnlijk het beste om dezelfde handle te gebruiken als je Twitter ID, zodat mensen je gemakkelijker kunnen vinden, of kies een andere ID als deze niet meer beschikbaar is.

Voordat je je aanmeldt, krijg je waarschijnlijk een pagina met de basisregels van die server, lees ze door en als je het ermee eens bent, klik dan op accepteren voordat je verder gaat met het eigenlijke aanmeldingsproces.

Vul vervolgens je weergavenaam, je gewenste gebruikersnaam, e-mailadres en wachtwoord in. Sommige servers, zoals die van https://seo.chat/ hieronder, kunnen je om wat meer informatie vragen om u te helpen bij het handmatige beoordelingsproces om toegang te krijgen tot die server. Klik op “Sign Up” of, in dit geval, “Get on waitlist” om op de wachtlijst te komen voor toegang tot de server.

Op dit moment zijn de meeste van deze Mastodon servers een beetje overweldigd, en veel vragen nieuwe mensen om zich aan te melden voor een wachtlijst. De server vrijwilligers proberen bots en kwaadwillende mensen uit te sluiten. Laat een berichtje achter, en je zou, in de meeste gevallen, binnen een dag of zo toegang moeten krijgen.

Natuurlijk kun je ook geluk hebben en binnen een paar minuten een bevestigingsmail ontvangen 🙂

Als je eenmaal toegang hebt, onthoud dan welke instantie je hebt gebruikt. Je moet het adres van die server invoeren wanneer je je aanmeldt met een andere browser of een andere mobiele app. Je kunt je inloggegevens namelijk niet gebruiken om je aan te melden bij een andere instantie.

Je kunt verschillende profielen op verschillende servers aanmaken of ervoor kiezen om je gegevens van de ene server naar de andere over te zetten.

Stap 3: Vul je profiel in (en laat je verifiëren)

Uiteraard net zoals op Twitter zul je na aanmelden via de mobiele applicatie een handje vol mensen voorgesteld krijgen die die server denkt dat interessant zijn voor jouw om te volgen. Maar we stellen voor met die stap te wachten tot je je profiel hebt ingevuld en geverifieerd bent.

Op die manier kunnen de mensen die je begint te volgen en je profiel bekijken een volledig beeld krijgen van wie je bent en waarom je een interessant persoon of onderneming zou kunnen zijn om terug te gaan volgen.

Dus ga naar de instellingen, veel mensen vermijden hun echte naam op hun profiel, maar wij denken dat het een stuk menselijker maakt om te weten dat er een echt mens achter een account zit en niet zomaar een gezichtsloze avatar.

Dit maakt het veel gemakkelijker om vrienden te maken, nietwaar?

Neem ook de tijd om een beetje te schrijven over wie je bent, en maak het persoonlijk. Nogmaals je bent een persoon (tenzij je een merk of bedrijf bent, maar zelfs dan kan er een persoon achter het merk zitten) hier om in contact te komen met andere mensen.

Vergeet niet een profielafbeelding te uploaden (aanbevolen grootte 400x400px). Gebruik voorlopig misschien dezelfde als op je Twitter-profiel, zodat mensen je weer gemakkelijk kunnen herkennen. We raden aan hetzelfde te doen voor de banner boven je profiel (aanbevolen grootte 1500x500px).

Het laatste vermeldenswaardige is het geverifieerd worden, aangezien dit totaal anders werkt dan op Twitter. Op Mastodon hoef je alleen maar toegang te hebben tot een website waar je wat code kunt aanpassen.

Met behulp van het rel=”me” attribuut (geen zorgen, je kunt gewoon een stukje code van uw instellingenpagina kopiëren en plakken) en dit op een website plakken die je onder beheer hebt, daarna kun je de Mastodon server waar je deel van uitmaakt laten weten dat je een echt persoon bent die eigenaar is van die domeinnaam, en dit zal een groen vinkje toevoegen aan je profiel.

Stap 4: Begin mensen te volgen, je vrienden te vinden en deel te nemen aan de community

Nu je een mooi uitziend profiel hebt dat bij potentiële volgers herkenning oproept, is het tijd om andere mensen te gaan volgen en je te engageren met de community op de server waar je deel van uitmaakt.

Hier zijn een paar manieren om in contact te komen met andere mensen op Mastodon:

• Gebruik het verkenningsgedeelte in het rechtermenu (desktop) of tik op het zoekpictogram (op mobiel), dat je naar het ontdekkingsgedeelte brengt. Hier kun je bladeren door trending posts, hashtags, nieuws, een “community” tab (die een live feed toont van mensen op je server), en een speciale “voor jou” sectie van aanbevolen volgers.
• Mensen zoeken: met de zoekbalk kun je specifieke namen of handles zoeken om te volgen. Dit toont je ook mensen op andere serverinstanties, dus als je vrienden zich bij een andere server hebben aangesloten, geen zorgen.
• Je kunt ook mensen vinden via door mensen samengestelde online directories zoals deze op https://fedi.directory/, die mensen per onderwerp organiseert en bio-informatie voor iedereen bevat.
• Je kunt hashtags gebruiken om populaire mensen in je niche te vinden of de hashtag #TwitterMigration controleren en filteren met “Mensen die je volgt” of zoeken naar lijsten die zijn gemaakt door mensen die naar Mastodon migreren.
• Als laatste kun je ook tools als Debirdify en Fedifinder gebruiken om te zoeken naar mensen die hun Mastodon-gebruikersnaam op Twitter hebben gedeeld.

Stap 5: Stel jezelf voor en begin met het brengen van waarde

Aangezien de meeste mensen op het platform vrij nieuw zijn en iedereen nog een beetje aan het rondkijken is over wat te doen, is dit het moment om te beginnen met posten en jezelf wegwijs te maken.

Hoewel Mastodon al geruime tijd bestaat, is er toch een behoorlijk first-mover voordeel. Dus net als bij elke goede social media strategie, is de beste manier om betrokkenheid te krijgen op social media, door bij te dragen en waarde te brengen.

Vergeleken met Twitter, dat 280 tekens telt, laat Mastodon tot 500 tekens toe. Je kunt ook op de pictogrammen onder het postvak klikken om afbeeldingen in te voegen, polls te starten of te beperken wie jouw berichten ziet.

Hier zijn een paar dingen om in je achterhoofd te houden tijdens het posten:

• Hashtags zijn belangrijker op Mastodon omdat de zoekfunctie alleen platte tekst dekt voor jezelf en de mensen die je volgt. Je moet hashtags gebruiken als je wilt dat andere mensen je berichten vinden.
• Mastodon heeft geen Direct Message functie. Het dichtstbijzijnde equivalent is het gebruik van de post zichtbaarheid tool om een bericht te beperken tot de mensen die je hebt genoemd.
• Mastodon heeft geen equivalent van Twitter’s Quote Tweet tool. Dit was een ontwerpbeslissing bedoeld om het platform minder opruiend te maken.
• Hoewel Mastodon een favorietenfunctie biedt, vergelijkbaar met de Like-knop van Twitter, kun je ook Bladwijzers gebruiken om een bericht op te slaan zonder dat anderen ervan weten.

Kun je praten met mensen op andere Mastodon servers dan je eigen?

Ja, praten met andere mensen buiten de lokale server waar je lid van bent geworden is absoluut geen probleem, net als het reageren op hun berichten of het toevoegen van hun berichten aan je favorieten of opnieuw delen van een bericht van hen.

Wat is het verschil tussen de thuis-, lokale en federale tijdlijn?

Je kunt de thuistijdlijn vergelijken met de normale tijdlijn op Twitter van de mensen die je over alle instanties volgt. De lokale tijdlijn, zoals het woord al zegt, toont je alle berichten van mensen die zich bevinden op de server waarop je geregistreerd bent. Je kunt dit vergelijken met de Twitter firehose van alle tweets van iedereen op je lokale server.

En tot slot toont de Federated timeline geeft je alle publieke berichten van mensen op jouw en alle andere servers van het gedecentraliseerde netwerk die met jouw server verbonden zijn.

Tip: je kunt “Slow Mode” aanzetten in Preferences -> Appearance om tijdlijn updates te verbergen achter een klik als dingen te snel op je afkomen)!

Hoe je eigen Mastodon server opzetten

Zoals we al zeiden, als je je eigen Mastodon server wilt draaien en deze wilt verbinden met de Fediverse, is dit mogelijk.

Het opzetten ervan is echter iets lastiger dan gewoon een account aanmaken op een bestaande server, omdat je een beetje kennis van codering moet hebben en toegang tot een Virtual Private Server (VPS) of server instance bij een hostingbedrijf.

Als je echter een ontwikkelaar bent en toegang hebt tot je eigen VPS, heeft Mastodon een vrij uitgebreide tutorial beschikbaar, die neerkomt op

1. Het opzetten van een SSH Verbinding en, wanneer ingelogd, het installeren van Docker.
2. Het opzetten van code met Docker Compose.
3. Het installeren van Mastodon.
4. Toevoegen van een Mailgun account om bevestigingsmails, wachtwoord reset e-mails, etc. te versturen.
5. Zorg ervoor dat Nginx is ingeschakeld.
6. Een SSL Certificaat verkrijgen en Mastodon opstarten.
7. Taken automatiseren en Mastodon beheren.
8. SSL vernieuwen
9. Begin met het uitnodigen van gebruikers en hoop dat je geen fout hebt gemaakt

Wat zijn de beste Mastodon apps om te gebruiken?

Het vinden van de beste Mastodon app om onderweg te gebruiken kan een beetje lastig en tijdrovend zijn, aangezien er een gestaag groeiende lijst van apps van derden beschikbaar is.

Hoewel veel van hen gratis zijn, zijn er ook een hoop betaalde apps. Dus welke moet je kiezen om de ervaring van het gebruik of de mogelijke overstap naar Mastodon zo gemakkelijk mogelijk te maken?

De officiële Mastodon App

Nou, natuurlijk moeten we beginnen met de officiële Mastodon app, ontwikkeld door Mastodon GmbH, voor IOS of Android.

Hoewel de app is gemaakt door de beheerders van de oorspronkelijke Mastodon.social server, wordt hij geleverd met een lijst van andere openbare instanties waar je je bij kunt aansluiten, onderverdeeld in actuele categorieën.

Voor mensen die overstappen van de native Twitter app, is dit waarschijnlijk de veiligste keuze, omdat het nogal de bekendheid geeft met de app waar je vandaan komt.

Tusky voor Mastodon (alleen Android)

Voordat er een officiële app was, was (en is misschien nog steeds) de Tusky-app waarschijnlijk het populairst.

Net als Mastodon zelf is Tusky gratis en open source, en wordt onderhouden door een community van ontwikkelaars.

Vergeleken met de officiële client blinkt de app echt uit in de extra functies, zoals geplande posts, die een must-have zijn voor social media account managers.

Metatext (alleen IOS)

Met 4,5 van de 5 sterren in de app store, is er een reden waarom mensen van Metatext houden, het is snel en gemakkelijk te gebruiken, en heeft de mogelijkheid om de meeste functies van de webversie te ondersteunen.

Een andere favoriete functie is de volledige afwezigheid van advertenties, tracking of algoritmen in de app, zodat gebruikers hun feed kunnen bekijken zoals ze willen en zich geen zorgen hoeven te maken over privacyschendingen.

Voor zover het gratis apps betreft, is Metatext een geweldige uitbreiding voor Mastodon-gebruikers.

Conclusie: Zullen de nieuwe sociale media de oude vervangen?

Nu we alle basisprincipes hebben behandeld over hoe je Mastodon kunt gaan gebruiken, zal de vraag zijn:

Ben je al overgestapt op Mastodon of ga je een account aanmaken?

In veel opzichten voelt het misschien hetzelfde als je gewend bent op Twitter, met hier en daar wat nuances die anders zijn, maar de meeste van je vrienden en volgers zitten er waarschijnlijk (nog) niet op. Je moet dus beginnen met het maken van nieuwe communities met nieuwe volgers. Dit heeft natuurlijk zijn ups en downs, maar dat is aan jou om te beslissen of het de tijd en investering waard is of niet.

Aangezien Mastodon bovendien niet wordt gesteund door grote zakken risicokapitaal, maar in plaats daarvan voornamelijk wordt gerund door vrijwilligers, kunnen sommige dingen soms wat ruw aanvoelen, met de meeste functionaliteit nog steeds beperkt tot de webversie.

En terwijl het meestal de nummer één plek is bij het zoeken naar “Twitter-alternatieven”, zijn we er niet volledig van overtuigd dat Twitter snel zal verdwijnen.

Wat denkt je? Word je lid van Mastodon? Of ben je al lid geworden, en wat is je ervaring?

Laat het achter in de reacties hieronder.

En als je vindt dat we Mastodon moeten toevoegen aan onze reeks ondersteunde sociale netwerken, geef het dan een upvote op onze openbare roadmap, want we zijn benieuwd naar de belangstelling hiervoor.